Ön Tepkimeli (Preaction) Sprinkler Yangın Söndürme Sistemleri
CFS Yangın algılama ve söndürme sistemleri olarak; Ön tepkimeli (pre-action) sprinkler yangın söndürme sistemleri, deluge sprinkler söndürme sistemlerine benzer. Ancak sprinklerin kapalı konumda oldugu ön tepkimeli (pre-action) sprinkler söndürme sistemlerinde sprinkler eriyebilme özelliğine sahip olan cam ampuller veya metal linkler vasıtasıyla korunmaktadır.Pre-action kontrol vanası ön hareketli vana vazifesi görmektedir.Yangın tehlikesi durumunda alanda oluşan ısıyla birlikte metal linklerin eriyip kopması veya sprinklerin patlaması sonucu ön hareket vanası açılır ve boru şebekesi suyla dolar.Bu sistemde birden fazla tetikleme yöntemi bulunmaktadır.Sistemin su – hava basıncı düştüğünde veya elektriksel olarak tetiklenmesi durumunda harekete geçerek açılmaktadır.
Tek Kilitlemeli Ön Tepkili Pre-action Sprinkler Söndürme Sistemi;
Algılama sistemine bağlı dedektörlerden (duman, ısı, alev, v.b.) herhangi biri algılama yaptıktan sonra, sistemin söndürme paneli veya farklı elektronik sistemden sprinkler vanasına sinyal göndererek vana tetiklenir.Bu durumda vana tetiklenmesi sonucu, boru tesisatı su ile dolarak yangın alanına doğru sprinklerden su akışı başlar.
Kilitlemesiz Ön Tepkili Pre-action Sprinkler Söndürme Sistemi;
Algılama sistemine bağlı dedektörlerden (duman, ısı, alev, v.b.) herhangi birinin algılaması sonucu söndürme panelinden vanayı elektriksel tetiklemesi veya ortamda oluşan ısıdan dolayı sprinklerin erimesi yada cam ampullerden birinin patlaması halinde her iki şekilde de sprinkler vanası tetiklenir.Bu durumda sprinkler vanasının tetiklenmesi sonucu, boru tesisatı su ile dolarak yangın alanına doğru sprinklerden su akışı başlar.
Çift Kilitlemeli Ön Tepkili Pre-action Sprinkler Söndürme Sistemi;
Algılama sistemine bağlı dedektörlerden (duman, ısı, alev, v.b.) herhangi birinin algılaması sonucu ve aynı zamanda ortamda oluşan ısıdan dolayı sprinklerin erimesi yada cam ampullerden birinin patlaması halinde her iki durum gerçekleştiği taktirde sprinkler vanası tetiklenir.Bu durumda sprinkler vanasının tetiklenmesi sonucu, boru tesisatı su ile dolarak yangın alanına doğru sprinklerden su akışı başlar.
Sprinkler; Sulu ve köpüklü söndürme sistemlerinde kullanılan, su ve köpüğün boşaltılmasını sağlayan boşaltma başlıkları olarak bilinmektedir.Günümüzde konutlar yada fabrikalar gibi bir çok riskli ve tehlikeli yapıların depolama, raflı yüksek depolama, ofisler, katlar, üretim tesisleri v.b. alanlarında kurulumları yapılmaktadır.Bu yangın sisteminde suyun veya su ile birlikte köpüğün tesisattan basınçlı bir şekilde boşaltılmasını sağlamak amacıyla tesislerde yangın pompaları dizayn edilmektedir.
Pre-action söndürme sistemleri kurulmadan önce saha keşfi yapılıp mevcut proje detayları dikkat alınarak, tasarım ve hidrolik hesaplamaların yapılması gerekmektedir.Bu hesaplamalar TÜYAK (TÜRKİYE Yangından korunma yönetmeliği) ve NFPA (National Fire Protection Association) standartları dikkate alınarak yapılmalıdır.Aynı zamanda hesaplamalar binanın yapısı, tehlike sınıfı ve alan yüzölçümü m² dikkate alınarak yapılmakta olup, buna göre tasarım ve hidrolik hesaplamalar değişiklik göstermektedir.Hesaplamaların ve sahada uygulamanın uzman kişiler tarafından yapılması sistemin sağlıklı çalışabilirliği açısından çok doğru olacaktır. Aynı zamanda Preaction sprinkler yangın söndürme sistemi başlıklarının mutlaka UL/FM onaylı olarak kullanılması gereklidir.
Ön tepkimeli (preaction) sprinkler yangın söndürme sistemi ürünlerinin kurulumu yapılmadan önce; Pompa kapasitesi, pompa adeti, pompa seçimi, su deposu hacmi, sprinkler çapı, sprinkler adeti, sprinkler ısı derecesi, boru çapı, boru metrajı, boru montaj güzergahı gibi detaylar tasarım ve hidrolik hesaplamaları yapılarak belirlenmelidir.Sprinklerin ısı değerlerine ve sprinkler tipine göre birden fazla çeşitleri bulunmaktadır.Bunlardan bazılarına örnek vermek gerekirse; Upright (Dik tip), pendent (Sarkık tip), sidewall (Duvar tipi), Esfr tip v.b. bir çok çeşiti olduğunu söyleyebiliriz.
Farklı modelleri bulunan sprinkler söndürme sistemlerinin çok çeşitli ekipmanları da bulunmaktadır.Bunlar şu şekildedir;
Preaction alarm vanaları ve aksesuarlar,
OS&Y tipi vanalar,
Kelebek tipi vanalar,
Akış monitor switchleri,
Vana açık ve kapalı monitor switchleri,
İtfaiye bağlantı başlıkları,
Test ve drenaj vanaları,
Debi ölçmeye yarayan cihazlar,
Flow metre cihazları,
Basınç anahtarları,
Küresel vanalar,
Gate vanalar,
Check vanalar.
Vb.
Son gelen yönetmelikle birlikte, bazı binalarda ve çeşitli yapılarda sprinkler söndürme sistemlerinin kullanılması zorunlu hale gelmiştir.Buna göre aşağıdaki alanlarda sprinkler söndürme sistemleri zorunludur.
Büro ve konut dışında kalan yüksek binalar,
Yüksekliği 30.50 metreden fazla olan büro alanları,
Yüksekliği 51.59 metreden fazla olan apartmanlar,
20’den fazla araç kapasitesine sahip olan ve birden fazla bodrum katı bulunan kapalı otoparklar, toplam alanı 600 m2'den büyük otoparklar,
200’den fazla yatak sayısına sahip olan pansiyon, otel ya da misafirhaneler,
Kullanım alanı 2000 metrekarenin üzerinde olan mağaza, alışveriş merkezleri, eğlence mekanları, toplantı yerleri ve geniş çaplı işletmeler.
Sulu söndürme sistemlerinin 3 aylık yada 6 aylık periyod'lar ile mutlaka bakımlarının yaptırılması gerekmektedir.Yangın alarmı veya acil durumlarda sistemlerin sağlıklı olarak çalışabilmesi için, işletmelerin sulu söndürme sistemlerinin bakımlarını yaptırmaları öncelikle insanların korunması ve sistem koruması açısından daha doğru ve sağlıklı olacaktır.
Sistemlerimiz;
Islak Borulu Sprinkler Söndürme Sistemleri
Kuru Borulu Sprinkler Söndürme Sistemleri
Deluge Sprinkler Söndürme Sistemleri
Preaction Sprinkler Söndürme Sistemleri
Watermist (Su Sisi) Söndürme Sistemleri
Su Monitör Söndürme Sistemleri
Yangın Dolap Söndürme Sistemleri
Yangın Hidrant Söndürme Sistemleri
Yangın Pompaları
Ön Tepkimeli (Pre-action) Söndürme Sisteminin Genellikle Kullanım Alanları;
Endüstriyel Tesisler
Fabrikalar
Kimyasal Depolar
Yanıcı ve Parlayıcı Hammade Depoları
Enerji Santralleri
Konutlar
Rezidanslar
Hastaneler
Oteller
Otoparklar
Sevkiyat Rampaları
Depolar
Müzeler
Uçak Hangarları
Helikopter Hangarları
vb. alanlarda uygulama yapılmaktadır.
Yazının kaynağı CFS yangın sistemlerine aittir.